ASSESSMENT GÖRÜŞMELERİ – GRUP MÜLAKATLARI
Assessment formatında yapılan grup mülakatlarında sizi ön plana çıkartıp fark yaratmanızı sağlayacak birkaç kolay ve pratik çözüm paylaşmak istedik.
Bir işe alımda en çok ön plana çıkan noktalardan biri de adayların aldıkları eğitimler, bitirdikleri sertifika programları, kişisel gelişimleri için okudukları kitaplardan daha çok bu bilgileri ne kadar uygulayıp beceriye dönüştürdükleridir. İşte bu durumu daha net analiz edebilmek için de özellikle yeni mezun veya stajyer öğrenci seçiminde adaylara grup mülakatı şeklinde assessment görüşmeleri uygulamak son zamanlarda oldukça yaygın hale geldi.
Bu uygulamalar, konusunda uzman ve üst düzey tecrübeli değerlendirme uzmanları tarafından yapıldığından hata payı oldukça düşük, isabet oranı da yüksektir.
Adaylara grup şeklinde düzenlenen assessment mülakatında aranan kriterler, yetkinlik ve yatkınlıklar şirketlerin kurum kültürüne, iş yapma şekline, pozisyona ve pozisyonun ihtiyaç duyduğu özelliklere ve görev tanımlarına göre değişiklik gösterebilir. Analitik düşünme becerisi, takım çalışmasına yatkınlık, etkin dinleme, ikna becerisi, duygu yönetimi, konu / kişi ayırımı, pozitif tutum, çok yönlü bakış açısı, kendini geliştirme gayreti içinde olup olmadığı, vizyon, stratejik düşünce, etkili iletişim teknikleri, anlamlı örneklerle açıklama, başkalarının fikirlerine önem verme ve fikirleri zenginleştirme, kendine değil ekibin amacına odaklanma, iletişim krizlerinde sakin kalma vb. gibi. Veya pozisyonun gereği olan teknik mülakat şeklinde de olabilir. Bu kriter listesini önceden bilmeniz mümkün değil elbette ancak şirket ve pozisyonla ilgili assessment öncesi yeterli düzeyde araştırma yaparsanız en azından fikir sahibi olabilirsiniz.
Grup assessment görüşmeleri nasıl yapılır?
Duruma göre 4-10 kadar adayla yüz yüze veya online şekilde düzenlenir. Adaylara bir metin, metni detaylıca okuyup notlar almaları için de makul bir süre verilir. Metinde bir soru, adayların ekip çalışması içinde çözmeleri istenen bir sorun ya da teknik uzmanlık alanıyla ilgili bir konu vardır. İstanbul trafiğine çözüm de bulmanız istenebilir, iş etiğiyle ilgili bir tartışma yapmanız da. Herkese aynı metin de verilebilir ya da rol play yapılacaksa herkese farklı metinler de.
Assessment Öncesi
Eğer yüz yüzeyse, görüşmeye 20-30 dakika erken gidin, herkesi karşılayan kişi sizi olun. Bu size psikolojik üstünlük sağlayacaktır.
Üstelik erken gitmeniz yabancı bir ortama alışmanızı da sağlar, daha rahat bir tavır sergilemenize de yardımcı olur.
Değerlendirme uzmanları ve diğer adayların ellerini sıkın ve kendinizi tanıtın. İsimleri mutlaka aklınızda tutmaya çalışın. Gerekirse bir yere not alın, mülakat öncesi, grubun ve değerlendirme yapanların üzerinde olumlu bir izlenim bırakmış olursunuz.
Başlangıç
Başlangıçta herkeste bir gerginlik olur. Kimse ne yapacağını, konuya nasıl gireceğini bilemez. İşte tam da bu sırada özgüvenli bir ses tonuyla inisiyatif alıp ‘‘Arkadaşlar merhaba, ben Ayşe’ şeklinde bir tanışma cümlesi kurun.
Ortam müsaitse, diğer adaylara içten bir gülümseme ve eli tam kapsayan bir tokalaşmayla yaklaşın. Herkes yediği golün şaşkınlığıyla ‘neden ilk ben başlatmadım şu tanışma merasimini!’ derken siz özgüvenli, dışa dönük, proaktif ve iletişimi kuvvetli biri olduğunuzu gösterirsiniz.
Lider Rolü Üstlenmek
İlk sözü alanın konunun çözümüyle ilgili sistematik bir yöntem veya tartışmanın kurallarının belirlenmesiyle ilgili bir öneride bulunması beklenir. Bu aynı zamanda gruba doğal liderlik yapmak için bir adım öne atılmak da demektir.
‘’Arkadaşlar süremiz 45 dk. olduğu için hızlı olmalıyız. Önce herkesin ilk aklına gelen fikri 20 saniyede ana fikir olarak paylaşmasını ardından da fikirleri tartışmayı öneriyorum. Siz ne dersiniz?’’
Ya da konu kendi uzmanlık veya ilgi alanınızın dışındaysa, konu hakkında hiçbir bir bilginiz yoksa gruba sorular sorarak da liderlik edilebilirsiniz:
‘’Sizce bu 30 dakikayı verimli kullanmak için nasıl bir yol izleyelim?’’
Bu da sizi demokratik ve çoğulcu bir lider şeklinde gösterir.
Bir grup assessment mülakatında adaylardan birinin lider pozisyonunu üstlendiği nasıl anlaşılır?
- Diğer grup üyeleri tartışmanın hararetiyle konudan uzaklaşıyorsa ekibi konu odağında tutar
‘’Ali çok önemli açılımlar yaptın, çok teşekkürler. Ana gündemimiz 30 dakikada xxx konusuna çözüm bulmaktı. Gündemimize geri dönersek bu konu etrafında nasıl bir çözüm geliştirebiliriz?
- Eğer ekipten biri sözü alıp bırakmıyorsa diğerlerini de konuya dahil etmeye çalışır.
‘’Ali çok önemli konulardan söz ediyorsun, Dilara’nın da bu konuda bir düşüncesi var gibi hissettim. Sen ne söylemek istersin Dilara?
- Belirli aralıklarla süreyi hatırlatır
“Değerli arkadaşlar son 10 dakikaya girdik.”
- Öneri sahiplerini takdir eder, onlara teşekkür eder.
“Bu güzel öneri için Ali arkadaşımıza teşekkür etmek istiyorum.”
- Kapanışta birkaç kısa özetleme cümlesi kurar.
“Arkadaşlar oldukça verimli bir ekip çalışmasıydı. Bize tanınan 45 dakika içinde xxx konusuna çözüm bulmaya çalıştık. Birlikte oldukça etkili ve güçlü çözüm yöntemleri ürettik. Destekleriniz için çok teşekkürler.”
Birleştirici bir rol üstlenmek
İki kişi tartışma ortamına girerse birleştirici bir rol üstlenebilirsiniz.
“Her iki arkadaşımızın da çözüm için çaba sarf ettiğini görmekten çok mutluyuz. Çok teşekkürler Ali ve Dilara.”
Eğer tartışmanın bir tarafı sizseniz, süre çalan polemiklere girmek yerine karşıdan gelen cümleyi sizinkiyle harmanlayarak orta bir yol bulmanız çoğu zaman iyi olabilir.
Direnç – Karşı Direnç
Düşüncenize direnç olursa mutlaka söze takdirle başlayın. Bu noktada ‘BİZ’ cümlesi çözüm olabilir. Direnç durumunda karşı direnç göstermeyin.
“Çok teşekkürler Ali, her ikimizin de çözüme farklı açılardan yaklaştığını görüyoruz.”
Asla sesinizi yükseltmeyin, asla laf kesmeyin, kelime oyunu ve cımbızlama yapmayın.
Etkin Dinleme
İnsanlardan gelen önerileri bir kâğıda öneriyi yapan kişinin ismi ve öneri cümlesi olarak not alın. 18 dakika önce yapılan bir öneriyi aklınıza yeni gelmiş gibi sizin de yapmanız kendi ekip üyelerinizi etkin şekilde dinlemediğiniz şeklinde yorumlanabilir.
Karşındakinin ne dediğini tam olarak anlamadan muhalefet etmeyin. Etkin dinleme yapmadığınız düşünülür.
Dengede bir strateji belirleyin
Çok pasif olup, baştan sona sessizce tartışmayı izler ve kafanızı sallarsanız elenebilirsiniz.
Tüm mülakatı tek başınıza domine edip kimseyi konuşturmazsanız da elenebilirsiniz.
Tüm mülakat boyunca sadece yerinde kurduğunuz 3 cümle bile sizi sonuç odaklı takım oyuncusu yapabilir.
Savunduğunuz görüşün ne olduğundan çok, bunu nasıl ifade ettiğiniz, beden diliniz, ses tonunuz, hâl ve hareketleriniz önemlidir.
Lider ruhlu olmak ile baskın, sivri ve rahatsız edici olmak birbirinden çok farklı şeylerdir. Diğer insanların laflarını kesmek ve kimseye yaşam hakkı tanımadığınız, ben özneli biri olduğunuz şeklinde değerlendirilebilir.
Konu ne olursa olsun kişiselleştirmeyin, konuya sadık kalın.
Eleştirmek istiyorsanız
‘’Güzel noktalara değindin ancak fikrin geneline katılmıyorum’’
‘’Çok önemli noktalara değindin, genel olarak katılsam da sanırım seninle ayrıştığımız düşüncelerimiz de var.”
‘’Çok değerli düşüncelerin için teşekkür ederiz, konuya derinlik kazandırdır. 1-2 noktada farklı şeyler söylemek isterim.’’
Gibi daha pozitif cümlelerle ilerleyebilirsiniz. Yani önce takdir, sonra eleştiri. Diğer adayları takdir edin. Bu ancak özgüvenli bir insan işidir.
Odadaki herkesin fikirlerini almaya ve onları sohbete dahil etmeye çalışın.
Bu şekilde diğer adaylara saygılı bir yaklaşım, sonraki dakikalarda sizin referans gösterilmenizi sağlayabilir:
“Ayşe’nin bahsettiği şeye katılıyorum” veya
“Ayşe’nin dediği gibi, ben de bu konuda şöyle düşünüyorum”
Şeklinde kurulan ve sizi referans gösteren cümleler, o odadaki kanaat önderi rolünüzü pekiştirecek ve görüşlerine saygı duyulan aday pozisyonunuzu destekleyecektir.
Bir başka yol da sessiz kalıp diğer 6 kişinin anlaşmaya vardığı konuya muhalefet etmektir. En yakın başka bir seçeneği mantıklı açıklamalarla kendinden emin bir şekilde savunursanız günün kişisi olabilirsiniz. Çünkü çoğu zaman doğruyu bulmak değil; ikna kabiliyeti ve girişkenlik aranır.
Ve kapanış
Kapanışı siz yapın. Tüm katılımcılara verimli ve keyifli bir çalışma için teşekkür edin. Konuyu toparlayan, herkese katılımından ve fikir paylaşımından dolayı teşekkür eden siz olun. Konuyu özetleyip gerekiyorsa insan kaynakları ve yöneticilere sunun, bu grup mülakatının çıktıları bunlardır deyin. Sunum yapılması gerekiyorsa ya siz yapın ya da insanları kazanmaya çalışan bir ekip lideri olarak oradan birinin yapması için birini önerin.
Assessment değerlendirmeleri sizin bilgi birikiminizden daha ziyade, bilgiyi ne kadar beceriye dönüştürdüğünüzü ölçmeye çalışır. Assessment görüşmelerinde başarılı olmanın en kesin yolu kendinizi geliştirme ve öğrendiklerinizi uygulama çabası içinde olmanızdır.
Başarılar ve bol şanslar dileriz.